Manifest: Tijd voor een open debat

[traduction]

De toekomst van de luchthaven van Deurne staat al een hele tijd ter discussie. Verschillende actiegroepen, experten, lokale politici en andere kritische stemmen stellen niet enkel de ligging van de luchthaven midden in een woonkern in vraag, maar ook de economische relevantie, gezien de nabijheid van Brussels Airport en de uitstekende treinverbinding. Zo waren er de laatste decennia verschillende golven van lokale protestacties, werd de geplande verlenging van de startbaan tegengehouden en ontwikkelden burgers in de jaren 70 zelfs een voorstel voor een heus park. Alle critici kaartten de problematiek aan vanuit verschillende invalshoeken, gaande van ecologie, over gezondheidsrisico’s en geluidsoverlast tot de economische situatie. Burgerplatform Vliegerplein verenigde een aantal actiecomités onder één noemer en wil een nieuwe impuls geven voor een breed maatschappelijk debat over een alternatieve toekomst voor Deurne Luchthaven.

Gaandeweg veranderde deze liefde voor de luchtvaart in een fixatie om Antwerpen te doen uitgroeien tot een nationale, commerciële luchthaven.

In het verleden sprak de luchtvaart tot de verbeelding en toonde een blik op de toekomst. In Antwerpen was het niet anders toen het toenmalige Wilrijkse Plein vele mensen op de been bracht voor dit nieuwe spektakel. Onder impuls van enkele lokale oorlogshelden en de vliegtuigbouwers Stampe en Vertongen, werd de luchthaven in Deurne een feit. Gaandeweg veranderde deze liefde voor de luchtvaart in een fixatie om Antwerpen te doen uitgroeien tot een nationale, commerciële luchthaven. Reeds vanaf de jaren 60 bleek deze plek weinig geschikt voor commerciële luchtvaart. Desondanks bleven sommige lokale politieke stemmen zich inzetten voor het behoud. Op hetzelfde moment werd ook de zin van regionale luchthavens in vraag gesteld. Zo schreef minister van verkeerswezen Bertrand reeds in 1963: “De Antwerpse luchthaven heeft geen toekomst en zelfs geen handelsbelang”. Het is een verhaal van verschillende pogingen om de luchthaven in leven te houden, ondanks de vele commerciële klappen die Deurne Airport doorheen de jaren te verduren kreeg, en de vele adviezen voor een uitdoofscenario. Een constante was en is er wel: de overheid – eerst federaal en dan Vlaams – bleef belastinggeld toesteken in de hoop het tij te doen keren.

Dit manifest is een positieve uitnodiging, een startpunt om met burgers, experten, private bedrijven, andere lokale stakeholders en de overheid in gesprek te gaan.

Op 5 oktober 2018 organiseerde Vliegerplein Burgerplatform in samenwerking met studiebureau Endeavour een workshop met een diversiteit aan experten en aansluitend een publiek debat over een mogelijke alternatieve toekomst voor deze plek. We willen met dit manifest het debat dat we toen hebben geïnitieerd verderzetten. Hiermee willen we reageren op een gebrek aan kennis en publiek besef over de problematiek van de luchthaven en wijzen op de kansen die deze plek kan bieden voor zowel stad als rand. Op deze manier willen we de uitdaging hoger op de politieke agenda zetten en een hoognodig publiek debat aanzwengelen. Dit manifest is een positieve uitnodiging, een startpunt om met burgers, experten, private bedrijven, andere lokale stakeholders en de overheid in gesprek te gaan. Het is een oproep tot een constructieve dialoog, met alle betrokken partijen.